قیمت انس جهانی طلا پس از هفتهها نوسان در نهایت در تاریخ 24 اسفند 1403، به ۳,۰۰۰ دلار در هر اونس رسید و این رکورد جدید، توجه بسیاری از سرمایهگذاران و تحلیلگران را به خود جلب کرده است. این رشد قیمتی تحت تأثیر عوامل اقتصادی و ژئوپلیتیکی متعددی رخ داده که در ادامه بهصورت تخصصی بررسی میشود.
۱. دادههای تورمی ایالات متحده؛ کمتر از انتظار و سیگنال کاهش نرخ بهره
یکی از عوامل کلیدی افزایش قیمت طلا، انتشار دادههای تورمی ضعیفتر از انتظار در آمریکا بود. در ماه مارس، شاخصهای تورم CPI و PPI کمتر از پیشبینیها منتشر شدند که نشاندهنده کاهش فشارهای تورمی در اقتصاد آمریکا است.
دادههای منتشرشده از CPI و PPI
- Core CPI (ماهانه): ۰.۲٪ (پیشبینی ۰.۳٪)
- CPI (ماهانه): ۰.۲٪ (پیشبینی ۰.۳٪)
- CPI (سالانه): ۲.۸٪ (پیشبینی ۲.۹٪)
- Core PPI (ماهانه): -۰.۱٪ (پیشبینی ۰.۳٪)
- PPI (ماهانه): ۰.۰٪ (پیشبینی ۰.۳٪)
این دادهها نشان میدهد که رشد قیمتها در سطح مصرفکننده و تولیدکننده در حال کاهش است، که میتواند باعث کاهش نگرانیهای تورمی و در نتیجه کاهش سیاستهای انقباضی فدرال رزرو شود. فدرال رزرو طی ماههای اخیر بر ادامه سیاستهای سختگیرانه برای کنترل تورم تأکید کرده بود، اما با کاهش تورم، احتمال کاهش نرخ بهره بیشتر شده است.
واکنش بازارها به این دادهها
- کاهش بازدهی اوراق قرضه آمریکا: با انتشار دادههای ضعیف تورمی، بازده اوراق قرضه ۱۰ ساله آمریکا کاهش یافت که باعث افزایش تقاضا برای داراییهای امن از جمله طلا شد.
- کاهش شاخص دلار: با ضعیف شدن دادههای اقتصادی آمریکا، ارزش دلار در برابر سایر ارزهای جهانی کاهش یافت که این موضوع باعث افزایش جذابیت طلا برای سرمایهگذاران شد.
- رشد بازار سهام آمریکا: سرمایهگذاران کاهش احتمالی نرخ بهره را عاملی مثبت برای بازارهای سهام تلقی کردند، اما همچنان تقاضا برای طلا در بالاترین سطح خود باقی ماند.
۲. تنشهای ژئوپلیتیکی؛ محرک اصلی رشد قیمت طلا
علاوه بر دادههای اقتصادی، افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی بین ایالات متحده، اروپا، روسیه و چین یکی از مهمترین عوامل افزایش قیمت طلا بوده است.
الف) تشدید تنشهای آمریکا و اروپا
در هفتههای اخیر، روابط میان آمریکا و اتحادیه اروپا به دلیل اختلافات در سیاستهای اقتصادی و تعرفههای تجاری به شدت تیره شده است. آمریکا تصمیم دارد تعرفههای بیشتری بر روی واردات فولاد و آلومینیوم از اروپا اعمال کند، درحالیکه اروپا تهدید کرده که در صورت ادامه این سیاستها، اقدامات متقابل را اتخاذ خواهد کرد.
این مسئله باعث افزایش نگرانیها درباره وقوع یک جنگ تجاری جدید بین آمریکا و اروپا شده که منجر به افزایش نااطمینانی در بازارهای مالی و رشد تقاضا برای داراییهای امن مانند طلا شده است.
ب) تنشهای نظامی و بحران اوکراین
- ایالات متحده و اتحادیه اروپا تحریمهای جدیدی را علیه روسیه اعمال کردهاند که باعث افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی شده است.
- روسیه در واکنش به این تحریمها، تهدید کرده است که صادرات انرژی به اروپا را کاهش خواهد داد که این موضوع میتواند باعث تشدید بحران انرژی در منطقه یورو شود.
افزایش تنشها میان آمریکا و روسیه و بیثباتیهای اقتصادی در اروپا باعث شده که بسیاری از سرمایهگذاران به سمت طلا به عنوان یک دارایی امن هجوم بیاورند.
ج) افزایش تنشهای اقتصادی و تکنولوژیکی آمریکا و چین
- از سوی دیگر، جنگ تکنولوژیکی میان آمریکا و چین در حال شدت گرفتن است. آمریکا در تلاش است که صادرات تراشههای پیشرفته و تجهیزات نیمههادی به چین را محدود کند، در حالی که چین نیز اقدامات متقابلی را علیه شرکتهای آمریکایی انجام داده است.
- در ماه مارس ۲۰۲۵، تنشهای تجاری و تکنولوژیکی میان ایالات متحده و چین به میزان قابلتوجهی افزایش یافته است. این درگیریها شامل اعمال تعرفههای جدید، محدودیتهای صادراتی و اقدامات تلافیجویانه بوده که تأثیر گستردهای بر اقتصاد جهانی، بهویژه بازار طلا، داشته است.
- اعمال تعرفههای جدید از سوی آمریکا
در ۱ فوریه ۲۰۲۵، رئیسجمهور آمریکا دونالد ترامپ اعلام کرد که تعرفه ۱۰ درصدی بر واردات کالاهای چینی اعمال خواهد شد که از ۴ فوریه اجرایی شد. این اقدام بخشی از سیاستهای تجاری گستردهتر برای کاهش کسری تجاری و مقابله با نفوذ اقتصادی چین محسوب میشود. - واکنش چین و اقدامات متقابل
در ۱۰ مارس ۲۰۲۵، چین در پاسخ به سیاستهای آمریکا، تعرفههای ۱۰ تا ۱۵ درصدی بر برخی کالاهای آمریکایی، بهویژه محصولات کشاورزی و صنعتی اعمال کرد. این اقدام با هدف ایجاد فشار اقتصادی بر ایالات متحده و مقابله با سیاستهای تجاری واشنگتن صورت گرفت.
با توجه به اینکه چین یکی از بزرگترین خریداران طلا در جهان است، هرگونه تشدید تنشهای اقتصادی میان دو کشور میتواند منجر به افزایش تقاضای چین برای ذخایر طلا شود.
۳. رشد قیمت طلای آبشده در ایران
با توجه به افزایش قیمت جهانی طلا، قیمت طلای آبشده در بازار داخلی ایران نیز افزایش چشمگیری داشته است. در حال حاضر، قیمت طلای آبشده در ایران به محدوده ۷ میلیون تومان در هر گرم رسیده است . برای خرید و فروش طلای آب شده بصورت فیزیکی یا دیجیتال از زرمینکس میتوانید با حداقل 100 هزار تومان، کارمزد 0.5% اقدام نمایید.
عوامل تأثیرگذار بر افزایش قیمت طلای آبشده در ایران
- رشد قیمت جهانی طلا: اصلیترین دلیل افزایش قیمت طلا در ایران، رشد قیمت جهانی آن است.
- نوسانات نرخ ارز: دلار در بازار ایران همچنان نوسانی بوده و این عامل بر قیمت طلای داخلی تأثیر مستقیم دارد.
- افزایش تقاضا برای خرید طلا: با توجه به نااطمینانیهای اقتصادی، مردم و سرمایهگذاران داخلی برای حفظ ارزش داراییهای خود به سمت خرید طلا رفتهاند.
۴. چشمانداز آینده قیمت طلا
با توجه به دادههای فعلی، میتوان چند سناریوی احتمالی برای آینده قیمت طلا در نظر گرفت:
سناریوی اول: ادامه روند صعودی و عبور از ۳,۱۰۰ دلار
- اگر فدرال رزرو سیگنالهای واضحتری مبنی بر کاهش نرخ بهره ارائه دهد، طلا میتواند از سطح ۳,۱۰۰ دلار عبور کند.
- اگر تنشهای ژئوپلیتیکی بین آمریکا، اروپا، چین و روسیه ادامه یابد، سرمایهگذاران همچنان به سمت داراییهای امن سوق پیدا میکنند.
سناریوی دوم: اصلاح قیمت و بازگشت به محدوده ۲,۹۵۰ دلار
- در صورت کاهش تنشهای ژئوپلیتیکی و ثبات در دادههای اقتصادی، ممکن است طلا وارد یک فاز اصلاحی شود.
- در این حالت، حمایت کلیدی در محدوده ۲,۹۵۰ دلار قرار دارد که اگر شکسته شود، امکان کاهش بیشتر قیمت وجود دارد.
سناریوی سوم: نوسانات کوتاهمدت تا نشست بعدی فدرال رزرو
- سرمایهگذاران به دقت دادههای اقتصادی و سخنرانیهای مقامات فدرال رزرو را دنبال میکنند.
- هرگونه اشاره به کاهش نرخ بهره میتواند باعث تثبیت قیمت طلا در محدودههای بالا شود.
جمعبندی
- طلا به ۳,۰۰۰ دلار رسید که تحت تأثیر دادههای تورمی ضعیفتر از حد انتظار و کاهش بازدهی اوراق قرضه آمریکا بوده است.
- تنشهای ژئوپلیتیکی بین آمریکا، اروپا، روسیه و چین باعث تشدید تقاضا برای داراییهای امن شده است.
- قیمت طلای آبشده در ایران نیز به محدوده ۷ میلیون تومان رسیده است.
- چشمانداز آینده طلا بستگی به سیاستهای پولی فدرال رزرو و تحولات ژئوپلیتیکی دارد.
با توجه به شرایط فعلی، احتمال ادامه روند صعودی طلا همچنان قوی است، مگر اینکه سیاستهای پولی یا وضعیت ژئوپلیتیکی تغییر جدی کند.