طلا به دلیل دوام و مقاومت در برابر خوردگی یکی از پایدارترین فلزات محسوب می‌شود، اما این به معنای عدم آسیب‌پذیری آن نیست. عواملی مانند اسیدها، مواد شیمیایی خانگی، وایتکس، جیوه، فشار فیزیکی، گوگرد و حتی برخی مواد روزمره مانند چسب قطره‌ای میتوانند به طلا آسیب بزنند. در این مقاله از سایت زرمینکس، قصد داریم به این عوامل و روش‌های پیشگیری از آسیب به طلا بپردازیم.
لیست مواردی که طلا را خراب می‌کند
| عامل آسیب‌زا | نحوه تاثیر | راهکار جلوگیری یا رفع مشکل |
|---|---|---|
| اسیدها | حل شدن یا تغییر رنگ | شستشو با آب و مراجعه به طلا سازی |
| بازهای قوی | خوردگی و تغییر ظاهر | دوری از مواد شیمیایی قوی و تمیز کردن با مواد ملایم |
| وایتکس | کدر شدن یا تخریب آلیاژ | شستشو با آب و صابون بلافاصله بعد از تماس |
| گوگرد | تغییر رنگ و کدر شدن | نگهداری در محیط خشک و دور از منابع گوگرد |
| جیوه | ترکیب با طلا و تشکیل آمالگام | مراجعه فوری به طلا سازی برای حذف جیوه |
| مواد شیمیایی خانگی | آسیب به سطح طلا | اجتناب از تماس با مواد شیمیایی مانند شوینده‌ها |
| فشار و ضربه | خراش یا تغییر شکل | نگهداری در جعبه مخصوص و اجتناب از ضربه |
| چسب قطره‌ای | باقی ماندن روی سطح طلا | پاک کردن با استون و شستشو با آب |
| عطر و الکل | کدر شدن یا تغییر رنگ | استفاده نکردن از طلا هنگام استفاده از عطر یا الکل |
چه چیزی طلا را خراب می‌کند؟
طلا میتواند در شرایط زیر دچار آسیب شود:
- تماس با اسیدها: اسیدهای قوی مانند اسید نیتریک و اسید کلریدریک میتوانند طلا را در خود حل کنند، به‌ویژه زمانی که با یکدیگر ترکیب شوند و “آب‌طلای” معروف را تشکیل دهند.
- بازهای قوی: ترکیباتی مانند سدیم هیدروکسید میتوانند به مرور زمان به آلیاژهای طلایی آسیب برسانند.
- گوگرد: ترکیبات گوگردی میتوانند باعث کدر شدن طلا شوند و ظاهر آن را تخریب کنند.
- مواد شیمیایی خانگی: محصولاتی مانند مواد شوینده قوی، عطرها، اسپری مو و کرمهای حاوی مواد شیمیایی میتوانند به سطح طلا آسیب وارد کنند.
- فشار و ضربه: طلا فلزی نرم است و در صورت برخورد با اجسام سخت، ممکن است خراشیده شود یا تغییر شکل دهد.
آیا چسب قطره‌ای طلا را خراب می‌کند؟
چسب قطره‌ای (سیانواکریلات) میتواند روی سطح طلا باقی بماند و ظاهر آن را خراب کند، اما به خود فلز آسیب دائمی نمی‌رساند. با این حال، پاک کردن چسب قطره‌ای از روی طلا نیاز به دقت دارد تا از ایجاد خط و خش جلوگیری شود.
راهکار: برای پاک کردن چسب، از استون خالص استفاده کنید. ابتدا یک پنبه آغشته به استون را به‌آرامی روی محل بمالید و سپس طلا را با آب ولرم شستشو دهید.
اگر جیوه روی طلا بریزد چه باید کرد؟
ریختن جیوه روی طلا میتواند به‌شدت به آن آسیب بزند. جیوه به راحتی با طلا ترکیب شده و آمالگام تشکیل می‌دهد که باعث کدر شدن و تغییر ظاهر طلا می‌شود.
راهکار: اگر جیوه روی طلا ریخته شد:
- فوراً از دست زدن به آن خودداری کنید.
- قطعه طلا را به یک متخصص طلا ساز ببرید تا با روش‌های حرفهای آن را تمیز کند.
توجه: به هیچ عنوان از حرارت دادن طلا برای حذف جیوه استفاده نکنید، زیرا بخارات جیوه بسیار سمی است.
آیا الکل طلا را خراب می‌کند؟
الکل‌های معمولی مانند ایزوپروپیل الکل در غلظت پایین معمولاً به طلا آسیب نمی‌زنند و میتوانند برای تمیز کردن طلا استفاده شوند. با این حال، اگر الکل حاوی ترکیبات افزودنی یا در غلظت بالا باشد، ممکن است به آلیاژهای طلایی آسیب برساند.
راهکار: برای تمیز کردن طلا، از الکل ایزوپروپیل با غلظت 70% استفاده کنید و پس از تمیز کردن، طلا را با آب شستشو دهید و خشک کنید.
آیا وایتکس طلا را خراب می‌کند؟
وایتکس (هیپوکلریت سدیم) یک ماده شیمیایی قوی است که میتواند به طلا آسیب بزند. اگرچه طلا به‌طور کلی در برابر اکسیداسیون مقاوم است، اما آلیاژهای طلایی که شامل فلزات دیگر مانند نقره یا مس هستند، ممکن است در تماس با وایتکس تغییر رنگ دهند یا دچار خوردگی شوند. همچنین، قرار گرفتن طولانیمدت طلا در معرض وایتکس میتواند باعث کدر شدن سطح آن شود.
راهکار: اگر طلا به‌طور تصادفی با وایتکس تماس پیدا کرد، فوراً آن را با آب ولرم و صابون شستشو داده و با پارچه نرم خشک کنید.
چگونه از خراب شدن طلا جلوگیری کنیم؟
برای محافظت از طلا و افزایش طول عمر آن، این نکات را رعایت کنید:
- طلا را در محیطی خشک و خنک نگهداری کنید.
- از تماس طلا با مواد شیمیایی قوی مانند وایتکس و اسیدها جلوگیری کنید.
- در هنگام انجام کارهای خانگی یا فعالیت‌های فیزیکی، طلا را از بدن خارج کنید.
- برای تمیز کردن طلا، از پارچه نرم و مواد شوینده ملایم استفاده کنید.
- طلا را در جعبه‌های مخصوص جواهرات نگهداری کنید تا از خراشیدن آن جلوگیری شود.
سوالات متداول
- آیا استفاده از کرمهای حاوی مواد شیمیایی به طلا آسیب میزند؟
بله، کرمهای حاوی مواد شیمیایی مانند سولفاتها یا آمونیاک میتوانند باعث کدر شدن طلا شوند. بهتر است قبل از استفاده از کرم، طلا را از بدن خارج کنید. - آیا کلر موجود در استخر به طلا آسیب میزند؟
بله، کلر میتواند به مرور زمان باعث تغییر رنگ و کدر شدن طلا شود. بهتر است هنگام شنا در استخر، طلا را درآورید. - آیا تعریق بدن میتواند به طلا آسیب بزند؟
در برخی موارد، تعریق بدن به دلیل داشتن نمک و مواد معدنی میتواند به آلیاژهای طلایی آسیب وارد کند و باعث تغییر رنگ شود. بهتر است بعد از فعالیت بدنی، طلا را تمیز کنید. - چگونه طلا را از اثرات مواد شیمیایی پاک کنیم؟
طلا را با آب ولرم و صابون ملایم بشویید و سپس با یک پارچه نرم خشک کنید. اگر اثرات شدیدتر بود، به یک طلا سازی مراجعه کنید. - آیا عطر به طلا آسیب میزند؟
بله، عطرها به دلیل داشتن ترکیبات الکلی و شیمیایی میتوانند باعث کدر شدن طلا شوند. بهتر است قبل از استفاده از عطر، طلا را از بدن خارج کنید. - آیا طلای سفید هم تحت تاثیر وایتکس قرار میگیرد؟
طلای سفید به دلیل داشتن روکش رودیوم مقاومت بیشتری دارد، اما وایتکس میتواند به مرور زمان به آن آسیب بزند. - چگونه میتوان خراشهای طلا را برطرف کرد؟
برای رفع خراشها، طلا را به یک طلا سازی حرفهای ببرید تا آن را پولیش کند. - آیا مواد شوینده خانگی میتوانند به طلا آسیب برسانند؟
بله، برخی مواد شوینده حاوی مواد شیمیایی قوی میتوانند باعث کدر شدن یا تغییر رنگ طلا شوند. هنگام استفاده از این مواد، طلا را از بدن خارج کنید. - آیا قرار دادن طلا در آفتاب به آن آسیب میزند؟
قرار گرفتن طولانیمدت طلا در معرض نور مستقیم آفتاب ممکن است باعث کاهش درخشندگی آن شود. بهتر است طلا را در جای خنک و دور از نور مستقیم نگهداری کنید. - آیا آب دریا به طلا آسیب میرساند؟
آب دریا به دلیل داشتن نمک و مواد معدنی میتواند به آلیاژهای طلایی آسیب برساند و باعث کدر شدن آن شود. هنگام شنا در دریا، طلا را درآورید.
جمع‌بندی
طلا فلزی بادوام و مقاوم است، اما در برابر برخی از عوامل محیطی و شیمیایی آسیب‌پذیر است. برای حفظ زیبایی و ارزش طلا اعم از طلای آب شده، سکه طلا یا شمش طلا، لازم است آن را در شرایط مناسب نگهداری کرده و از تماس آن با مواد شیمیایی، جیوه و دیگر عوامل آسیب‌زا جلوگیری کنید. با رعایت این نکات، می‌توانید از طلاهای خود برای مدت طولانی‌تری لذت ببرید.
